Hrvatski jezični portal

ȃnđeo

ȃnđeo m 〈G -ela, N mn -eli〉

jednina
N	anđeo
G	anđela
D	anđelu
A	anđela
V	anđele
L	anđelu
I	anđelom
množina
N	anđeli
G	anđela
D	anđelima
A	anđele
V	anđeli
L	anđelima
I	anđelima

Definicija

1.	duhovno biće, glasnik i službenik Božji koji posreduje između Boga i ljudi, u tradicionalnoj se religioznoj umjetnosti obično prikazuje kao krilato biće s aureolom i odjeveno u dugu bijelu haljinu [anđeo mira anđeo simbol s maslinovom grančicom]
2.	pren. ljupka, bezazlena i dobra osoba bez obzira na dob, a osobito dijete ili žena [pravi je anđeo]

Sintagma

∆ anđeo čuvar 1. rel. anđeo 2. pren. onaj koji previše ili vrlo uočljivo strepi, bdi, i sl. nad kim, onaj koji čuva (ob. dijete) [ona je njegov anđeo čuvar];
anđeo gospodnji, v. angelus;
anđeo navjestitelj anđeo Gabrijel, koji je Mariji navijestio da će roditi Isusa;
pali anđeo 1. drugi naziv za Sotonu 2. pren. iron. onaj koji se pokazao u pravom svjetlu, koji je previše moralizirao

Frazeologija

⃟ anđeli bi okusili (jelo) za jelo vrlo dobrog okusa (govori se obično prilikom nutkanja djece prikladnom hranom koja im nije po volji)

Onomastika

♦ Ànđēlko m. os. ime; isto: Ȃnđel (Ȃngel), Ȃnzul, Ȃnžul (reg. ← mlet.); Ànđela (Àndjela), (Àngela) ž. os. ime; isto: Anđelína, Anđèlija, Ànđēlka; hip.: Ánđa, Ànđica, Ànđuša, Jéša (Lika), Jȅšna
◊ pr.: Ȃnđal (120, Baranja, Slavonija), Ȃnđel (Ȃngel) (140, Zagorje, Međimurje), Anđèlīć (1350, sred. Dalmacija, Slavonija), Anđèlinić, Anđélković (230), Anzúlović (190, Zadar), Anžúlović, Jànđel (110, Zabok), Jàngjel (Zagreb)