ȕniverzālan
ȕniverzālan prid. 〈odr. -lnī〉
Izvedeni oblici
| Pozitiv - neodr. | |
|---|---|
| muški rod | |
| jednina | |
| N | univerzalan |
| G | univerzalna |
| D | univerzalnu |
| A | univerzalna / univerzalan |
| V | univerzalni |
| L | univerzalnu |
| I | univerzalnim |
| množina | |
| N | univerzalni |
| G | univerzalnih |
| D | univerzalnim / univerzalnima |
| A | univerzalne |
| V | univerzalni |
| L | univerzalnim / univerzalnima |
| I | univerzalnim / univerzalnima |
| srednji rod | |
| jednina | |
| N | univerzalno |
| G | univerzalna |
| D | univerzalnu |
| A | univerzalno |
| V | univerzalno |
| L | univerzalnu |
| I | univerzalnim |
| množina | |
| N | univerzalna |
| G | univerzalnih |
| D | univerzalnim / univerzalnima |
| A | univerzalna |
| V | univerzalna |
| L | univerzalnim / univerzalnima |
| I | univerzalnim / univerzalnima |
| ženski rod | |
| jednina | |
| N | univerzalna |
| G | univerzalne |
| D | univerzalnoj |
| A | univerzalnu |
| V | univerzalna |
| L | univerzalnoj |
| I | univerzalnom |
| množina | |
| N | univerzalne |
| G | univerzalnih |
| D | univerzalnim / univerzalnima |
| A | univerzalne |
| V | univerzalne |
| L | univerzalnim / univerzalnima |
| I | univerzalnim / univerzalnima |
| Pozitiv - odr. | |
| muški rod | |
| jednina | |
| N | univerzalni |
| G | univerzalnog / univerzalnoga |
| D | univerzalnom / univerzalnome / univerzalnomu |
| A | univerzalnog / univerzalni |
| V | univerzalni |
| L | univerzalnom / univerzalnome / univerzalnomu |
| I | univerzalnim |
| množina | |
| N | univerzalni |
| G | univerzalnih |
| D | univerzalnim / univerzalnima |
| A | univerzalne |
| V | univerzalni |
| L | univerzalnim / univerzalnima |
| I | univerzalnim / univerzalnima |
| srednji rod | |
| jednina | |
| N | univerzalno |
| G | univerzalnog / univerzalnoga |
| D | univerzalnom / univerzalnome / univerzalnomu |
| A | univerzalno |
| V | univerzalno |
| L | univerzalnom / univerzalnome / univerzalnomu |
| I | univerzalnim |
| množina | |
| N | univerzalna |
| G | univerzalnih |
| D | univerzalnim / univerzalnima |
| A | univerzalna |
| V | univerzalna |
| L | univerzalnim / univerzalnima |
| I | univerzalnim / univerzalnima |
| ženski rod | |
| jednina | |
| N | univerzalna |
| G | univerzalne |
| D | univerzalnoj |
| A | univerzalnu |
| V | univerzalna |
| L | univerzalnoj |
| I | univerzalnom |
| množina | |
| N | univerzalne |
| G | univerzalnih |
| D | univerzalnim / univerzalnima |
| A | univerzalne |
| V | univerzalne |
| L | univerzalnim / univerzalnima |
| I | univerzalnim / univerzalnima |
Definicija
| 1. | koji se odnosi, koji uključuje ili koji pogađa čitav svijet; opći, svjetski, općesvjetski [zagađenje je univerzalan problem] |
| 2. | koji je zajednički, koji svi koriste [univerzalan jezik] |
| 3. | a. koji ima vrlo široko znanje [univerzalni intelektualac] b. koji ima ili se može iskoristiti u mnogo veličina, svrha i sl. [univerzalni ključ; univerzalne hlače] |
Sintagma
∆ univerzalna decimalna klasifikacija sustav za stručno raspoređivanje bibliotečne i slične građe;
univerzalna gramatika lingv. opća gramatika, opće proučavanje jezika i općih načela na kojima se osnivaju gramatičke pojave, bez ograničavanja na bilo koji konkretni jezik;
univerzalna sukcesija pravn. prijelaz ukupnosti prava i obveza jedne osobe na drugu;
univerzalni jezik lingv. 1. ideja koja potječe od srednjovjekovnih skolastika (13—14. st.) da se izgradi opći filozofski jezik utemeljen na kombinaciji jezičnih elemenata u kojima se ogleda maksimalna primjena logičkog principa 2. potencijalno sredstvo sporazumijevanja među narodima različitih jezika, bilo umjetni bilo jedan od živih jezika;
univerzalni skup mat. sveopći skup, skup unutar neke teorije kojem su svi skupovi u toj teoriji podskupovi;
univerzalni (kardanski) zglob tehn. prijenosni mehanizam snage između dviju osovina čije se geometrijske osi ne poklapaju
univerzalna gramatika lingv. opća gramatika, opće proučavanje jezika i općih načela na kojima se osnivaju gramatičke pojave, bez ograničavanja na bilo koji konkretni jezik;
univerzalna sukcesija pravn. prijelaz ukupnosti prava i obveza jedne osobe na drugu;
univerzalni jezik lingv. 1. ideja koja potječe od srednjovjekovnih skolastika (13—14. st.) da se izgradi opći filozofski jezik utemeljen na kombinaciji jezičnih elemenata u kojima se ogleda maksimalna primjena logičkog principa 2. potencijalno sredstvo sporazumijevanja među narodima različitih jezika, bilo umjetni bilo jedan od živih jezika;
univerzalni skup mat. sveopći skup, skup unutar neke teorije kojem su svi skupovi u toj teoriji podskupovi;
univerzalni (kardanski) zglob tehn. prijenosni mehanizam snage između dviju osovina čije se geometrijske osi ne poklapaju
Etimologija
✧ srlat. universalis ≃ lat. universus: svekoliki
